Wat is een CBDC?

Central Bank Digital Currencies (CBDC’s) verwijst naar een vorm van digitale valuta uitgegeven door een centrale bank. Het is een digitale weergave van de officiële valuta van een land die wordt ondersteund en gereguleerd door de centrale bank. CBDC’s zijn ontworpen om te functioneren als een veilig en efficiënt ruilmiddel, net als fysiek geld of commerciële bankdeposito’s. Met de introductie blockchain hebben CBDC’s mogelijk een nog belangrijkere rol in de toekomst. Om die reden zul je het vast steeds vaker in het nieuws voorbij zien komen.

In tegenstelling tot cryptocurrencies zoals Bitcoin (BTC) of Ethereum (ETH), die gedecentraliseerd zijn en buiten de controle van een centrale autoriteit opereren, zijn CBDC’s gecentraliseerd en uitgegeven door de centrale bank van een land. Ze streven ernaar de voordelen van digitale valuta’s, zoals snellere en kosteneffectievere transacties, te combineren met de stabiliteit en het vertrouwen van fiat-valuta’s.

De implementatie van CBDC’s bevindt zich voor de meeste centrale banken nog in de conceptuele fase en er zijn verschillende mogelijke benaderingen. De digitale valuta’s kunnen verschillende vormen aannemen en hoeven niet persé gebruik te maken van blockchain technologie. Hoe een CBDC eruit ziet is afhankelijk van het ontwerp en de implementatie die elke centrale bank kiest. Sommige digitale valuta’s kunnen op tokens zijn gebaseerd, met behulp van een blockchain of distributed ledger technologies (DLT). Andere implementaties zijn mogelijk op een account gebaseerd en zijn opgeslagen in digitale portefeuilles die rechtstreeks bij de centrale bank worden bewaard. CBDC’s kunnen worden geopend en verhandeld met behulp van verschillende digitale betalingssystemen en -diensten.

Wat is het doel van CBDC’s?

De introductie van CBDC’s door centrale banken kan verschillende doelen hebben, waaronder het verbeteren van financiële inclusie, het bevorderen van efficiënte en veilige betalingssystemen, het bestrijden van illegale activiteiten zoals het witwassen van geld en het bieden van een stabiele en betrouwbare vorm van digitale valuta die wordt uitgegeven door een vertrouwde autoriteit.

Het is belangrijk op te merken dat hoewel CBDC’s door veel centrale banken over de hele wereld worden onderzocht en ontwikkeld, hun specifieke kenmerken en implementatiedetails kunnen variëren. Het concept van CBDC’s evolueert nog steeds en verschillende landen bevinden zich in verschillende stadia van onderzoek, experimenten of zelfs implementatie.

De voor- en nadelen van CBDC’s

Het feit dat er zoveel onderzoek wordt gedaan naar CBDC’s is omdat er veel potentie achter schuilt. Toch komt elke innovatie ook met zijn nadelen. Hieronder een overzicht van de voor- en nadelen van CBDC’s:

• Efficiëntie: Net als Bitcoin maakt CBDC real-time overschrijvingen en betalingen rechtstreeks van de betaler naar de ontvanger mogelijk, waardoor er geen derde partijen zoals banken en verrekenkantoren nodig zijn.
• Transparantie: Dit aspect kan zowel een voordeel als een nadeel zijn, afhankelijk van hoe je er naar kijkt. Als een CBDC gebruik maakt van blockchain technologie hebben overheidsinstanties inzicht in alle betalingen. Hoewel dit de privacy in gevaar brengt, iets wat contant geld en cryptocurrencies zoals Bitcoin bieden wel bieden, maakt het het innen van belasting een stuk makkelijker en goedkoper. Daarnaast kunnen overheden geldstromen die verband houden met criminele organisaties beter in de gaten houden, waardoor het witwassen van geld moeilijker wordt.
• Vertrouwen: In plaats van vertrouwen in een organisatie (zoals banken) bieden CBDC’s vertrouwen in technologie. Derde partijen, zoals overheden en banken, die als tussenpersoon fungeren hebben de mogelijkheid om misbruik te maken van hun positie. Meestal gaat dit goed. In het dagelijks leven doen we veelvuldig transacties en meestal zijn er geen problemen. Toch heeft het verleden laten zien dat instanties dat dit niet altijd het geval is. De krediet crisis in 2008 was deels te danken aan frauduleuze praktijken van banken in de hypotheek industrie. Overheden hebben ook veelvuldig laten zien grote volumes geld bij te printen in tijden van crisis, wat uiteindelijk ten nadele gaat van de algemene burger (waardeverlies van je geld).
• Financiële inclusie: CBDC’s hebben de mogelijkheid om financiële rekeningen en instrumenten (zoals lenen en uitlenen) toegangbaar te maken voor iedereen. Vooral in (armere) landen waar het niet vanzelfsprekend is dat je een bankrekening hebt bij een commerciële bank kunnen CBDC’s een uitkomst bieden.

De toekomst van CBDC’s

In de afgelopen jaren is er veel verandert op het gebied van betalingen.  Er vinden drastische veranderingen plaats. Zo worden er in Afrika mobiele telefoons en sms gebruikt voor betalingen, terwijl Aziatische regeringen ernaar streven contante transacties te verminderen. Zuid-Korea haalt munten uit de circulatie en laat het over aan de fintech-industrie. In de VS en Europa zijn online transacties en betaalkaarten de norm en zien we in Zuid-Amerikaanse landen een vlucht richting Bitcoin om de hyperinflatie tegen te gaan (zoals Argentië en Venezuela).

Centrale banken kunnen het zich niet veroorloven achter te blijven en moeten innoveren om aan de behoeften van de economie van vandaag te voldoen en het monetaire beleid effectief te sturen. Als particuliere entiteiten zoals Facebook of gedecentraliseerde alternatieven zoals Bitcoin betalingssystemen domineren, lopen centrale banken het risico hun vermogen om beleid te implementeren te verliezen.