Proof of Stake (PoS) is een consensus mechanisme dat wordt gebruikt in blockchains om transacties te valideren. Het vervult dezelfde rol als het Proof of Work (PoW) consensus mechanisme dat bekend werd door Bitcoin (BTC). Echter is de werking achter PoS anders. In plaats van miners, controleren bij PoS de stakers of validators het netwerk.
Wat is staken?
In een PoS systeem worden stakres ingezet om transacties te valideren op basis van de hoeveelheid cryptocurrency die ze in het netwerk hebben zitten. Het inzetten van je tokens heet staken. Hoe meer cryptocurrency een validator (of staker) bezit, hoe groter de kans dat ze worden geselecteerd om een blok te valideren en hoe vaker deze validator kans maakt om zijn of haar beloning op te halen.
Validators zijn verplicht om een bepaalde hoeveelheid cryptocurrency als onderpand te bieden en vaak worden de coins voor een bepaalde tijd vergrendeld. Als een validator het systeem probeert te bedriegen kan zijn stake worden weggezet als boete. Hierdoor zijn stakers gemotiveerd om eerlijk te handelen en de integriteit van het netwerk te behouden.
Wat zijn de voor- en nadelen van staken?
PoS heeft verschillende voordelen ten opzichte van PoW. Ten eerste is het minder arbeidsintensief, omdat validators geen complexe berekeningen hoeven uit te voeren zoals voor miners die compleze puzzles moeten oplossen in een PoW systeem. Dit maakt PoS energie efficiënter, duurzamer en kosteneffectiever. Ten tweede is PoS beter bestand tegen centralisatie (maar hoeft niet altijd zo te zijn, zie nadelen) omdat het voor een validator moeilijk is om een heel groot aandeel (bijvoorbeeld meer dan 50%) van de tokens op het netwerk te bezitten, simpelweg omdat het te veel geld kost. Als laatst biedt PoS potentieel betere schaalbaarheid oplossingen dan PoW. Omdat het consensusproces niet afhankelijk is van de rekenkracht, kunnen PoS-netwerken snellere transactietijden en hogere doorvoer bereiken. Dit is vooral belangrijk naarmate blockchain-netwerken groeien en meer transacties moeten verwerken.
Iedere vorm van consensuc mechanisme heeft ook zijn nadelen. Voor PoS systemen zijn de belangrijkste als volgt:
Rijkdomsconcentratie: PoS geeft meer macht en beloningen aan degenen die al een aanzienlijke hoeveelheid cryptocurrency bezitten. Dit kan leiden tot een grotere ongelijkheid in het netwerk, waarbij degenen met meer middelen een onevenredig grote invloed hebben op de besluitvorming en beloningen.
Onzekerheid over consensusregels: In sommige PoS-systemen kunnen de consensusregels veranderen door een protocol-upgrade. Dit kan tot verwarring leiden en de veiligheid van het netwerk in gevaar brengen als deelnemers niet goed op de hoogte zijn van de wijzigingen of het niet eens zijn met de nieuwe regels.
Problematische tokenverdeling: Bij het starten van een PoS-netwerk worden tokens meestal toegewezen aan degenen die al een aanzienlijke hoeveelheid bezitten of bijdragen aan de ontwikkeling ervan. Dit kan leiden tot een ongelijke tokenverdeling en kan bepaalde individuen of groepen bevoordelen ten opzichte van anderen.
Staken steeds meer in trek
Verschillende blockchains, waaronder Ethereum (ETH), Cardano (ADA) en Solana (SOL) hebben een PoS consensus mechanisme. Hoewel PoS nog steeds een relatief nieuwe technologie is en zijn eigen uitdagingen heeft, heeft het de potentie om een duurzamer en efficiënter alternatief voor PoW te bieden. Om die reden verschuiven steeds meer blokchains naar PoS.